Radioquiz - wetenschaps rdzl
Hoe kan het dat je signalen van radiostations van heel ver weg kan ontvangen? Zou je niet verwachten dat als de top van de zendmast onder jouw horizon is er geen signaal meer bij je kan aankomen?
Waarom kun je de verste stations op de korte golf vinden en niet op de FM band?
En hoe kan het dat je 's nachts meestal beter ontvangst hebt op de korte golf, en dus ook stations van verder weg kan ontvangen, dan overdag?
Waarom kun je de verste stations op de korte golf vinden en niet op de FM band?
En hoe kan het dat je 's nachts meestal beter ontvangst hebt op de korte golf, en dus ook stations van verder weg kan ontvangen, dan overdag?
Uitleg
De radiogolven worden gereflecteerd door de ionosfeer. Dat is een deel van de atmosfeer die zich uitstrekt van 60 tot 400 km boven het aardoppervlak. Vanwege de reflectie aan de ionosfeer kunnen radiogolven verder komen dan de horizon. Vaak gebeurt het dat er enkele reflecties tussen de ionosfeer en het aardoppervlak plaatsvinden voordat het signaal bij de ontvanger aankomt.
De ionosfeer reflecteert golven met een langere golflengte beter dan kortere golflengtes (zoals FM). Daarom kunnen golven met een langere golflengte verder komen dan kortere. Je vindt dus de verste stations op de korte golf / AM en niet op de FM band. In de jaren 20 kon met al met golven van 42 meter berichten vanuit Nederland naar Indonesie sturen. Dankzij de ionosfeer dus.
De ionosfeer is een laag met geioniseerde oftewel geladen deeltjes. Dit zijn voornamelijk zuurstof/stikstof atomen die door botsingen met geladen deeltjes die van de zon afkomen een elektron kwijtraken en daardoor geladen worden. Meestal is een individueel deeltje maar voor korte tijd geladen, het vindt altijd weer snel een elektron. Maar per saldo zijn er altijd een boel geladen deeltjes. Al deze geladen deeltjes werken als een soort refelector voor de elektromagnetische (radio) golven. En de reflector werkt beter naarmate de golven langer zijn omdat langere golven als het ware meer geladen deeltjes tegelijk voelen. Hetzelfde is met licht dat op je lichaam schijnt, dat wordt voor een groot deel gereflecteerd. Maar X-rays hebben een veel kortere golflengte en gaan dwars door je lichaam heen.
's Nachts wordt de ionosfeer niet blootgesteld aan straling van de zon. Er is nu alleen nog straling afkomstig uit de ruimte (kosmische straling). Daardoor vinden er 's nachts minder botsingen plaats in de ionosfeer en worden er per seconde minder deeltjes geioniseerd. Als gevolg daarvan schuift de ionosfeer wat omhoog, van 60km overdag tot ongeveer 80 km 's nachts. Daardoor zijn er minder reflecties nodig om een station te horen. Omdat bij iedere reflectie ook iets van het signaal wordt geabsorbeerd hebt je betere ontvangst bij minder reflecties. Je kan dus 's nachts stations van verder weg ontvangen.
De ionosfeer reflecteert golven met een langere golflengte beter dan kortere golflengtes (zoals FM). Daarom kunnen golven met een langere golflengte verder komen dan kortere. Je vindt dus de verste stations op de korte golf / AM en niet op de FM band. In de jaren 20 kon met al met golven van 42 meter berichten vanuit Nederland naar Indonesie sturen. Dankzij de ionosfeer dus.
De ionosfeer is een laag met geioniseerde oftewel geladen deeltjes. Dit zijn voornamelijk zuurstof/stikstof atomen die door botsingen met geladen deeltjes die van de zon afkomen een elektron kwijtraken en daardoor geladen worden. Meestal is een individueel deeltje maar voor korte tijd geladen, het vindt altijd weer snel een elektron. Maar per saldo zijn er altijd een boel geladen deeltjes. Al deze geladen deeltjes werken als een soort refelector voor de elektromagnetische (radio) golven. En de reflector werkt beter naarmate de golven langer zijn omdat langere golven als het ware meer geladen deeltjes tegelijk voelen. Hetzelfde is met licht dat op je lichaam schijnt, dat wordt voor een groot deel gereflecteerd. Maar X-rays hebben een veel kortere golflengte en gaan dwars door je lichaam heen.
's Nachts wordt de ionosfeer niet blootgesteld aan straling van de zon. Er is nu alleen nog straling afkomstig uit de ruimte (kosmische straling). Daardoor vinden er 's nachts minder botsingen plaats in de ionosfeer en worden er per seconde minder deeltjes geioniseerd. Als gevolg daarvan schuift de ionosfeer wat omhoog, van 60km overdag tot ongeveer 80 km 's nachts. Daardoor zijn er minder reflecties nodig om een station te horen. Omdat bij iedere reflectie ook iets van het signaal wordt geabsorbeerd hebt je betere ontvangst bij minder reflecties. Je kan dus 's nachts stations van verder weg ontvangen.
|
|